Herinneringen van René Bongers
Hallo Thijs (en Kees)
Dank voor je toegangsaanwijzingen voor het adressenbestand.
Hierbij ook nog een bescheiden bijdrage aan de Udense herinneringen over het onderwerp toneel. Kees maakte daar ergens een korte opmerking over waarin een vraag naar/uitnodiging tot het geven van info besloten was. Moet
vooraf zeggen, dat ik in de nauwkeurigheid van mijn herinneringen niet met Kees kan concurreren, maar misschien kunnen jullie er wat mee.
In mijn eerste jaren in Uden (1958, 1959) was ik zoals de meesten "consument" van de toneelvoorstellingen, geleid door van der Wijst. Ik meen dat voor zo'n voorstelling een toneel met alles erop en eraan werd opgebouwd in
de recreatiezaal, althans tot het moment dat er een echt toneel beschikbaar kwam in de nieuwe sportzaal. De professionaliteit waarmee die uitvoeringen werden aangepakt (o.m. de kostuums, grime) maakte destijds grote indruk op mij. Ik
herinner me uit die beginjaren nog een stuk van Shakespeare (ben vergeten welk), met een heel grote bezetting en prachtige kostuums, waarin Rob Stigter als ik het wel heb een vrouwelijke hoofdrol vervulde.
Hoe ik zelf verzeild raakte in dat toneelgebeuren weet ik niet meer; vermoedelijk door van der Wijst aangezocht (of aangewezen). In elk geval heb ik vanaf de Grammatica regelmatig actief deelgenomen aan
toneeluitvoeringen. Het eerste in die reeks was een sprookje over een mallotige koning (rol van Leon Crébolder), waarin o.m. ook Theo van Leeuwen meespeelde (als papegaai!). Henk van Dieten (zoon van een Udense graanhandelaar, jongerejaars)
en ik speelden twee sullige soldaten die meer stonden te pitten dan de koning te beveiligen. Mind you: We repeteerden in het gebouw naast het college waar destijds een opvanghuis voor ontspoorde meisjes (ongehuwde moeders?) was en dat door
zusters werd geleid. Van dat stuk herinner ik me nog dat bij het opgaan van het doek de lente uit de Jaargetijden van Vivaldi ten gehore werd gebracht. En zo begon mijn liefde voor Vivaldi en de Italiaanse barokmuziek.
Later mocht ik een meer prominente rol vervullen in een nogal droefgeestig/dramatisch stuk dat speelde in de (Engelse) loopgraven in Noord-Frankrijk in de Eerste Wereldoorlog. Het decor en rekwisieten bij dat stuk waren
werkelijk fenomenaal. Geen idee waar het allemaal vandaan kwam, maar kosten noch moeite werden gespaard om een werkelijkheidsgetrouwe ondergrondse commandopost te scheppen, compleet met zandzakken, veldtelefoons, stafkaarten etc. En dat
alles voor één of twee uitvoeringen.
In de nieuwe sport- annex toneelzaal heb ik nog eens mee mogen doen aan "Tien kleine negertjes" van Agatha Christie.
Ik weet niet of van der Wijst ooit een extra opleiding in acteren of toneelregie heeft gehad, maar uit zijn regievoering werd in elk geval duidelijk dat hij grote aanleg had voor het acteursvak. Daarnaast was het een
plezierig mens, met een evenwichtige mengeling van vaderlijk gezag, gevoel voor humor en een licht bourgondische belangstelling voor de goede dingen in het leven.
Zoals ik al aangaf: Bij die uitvoeringen werd echt alles uit de kast getrokken. Op een puber uit omstreeks 1960 die nog weinig van het leven heeft gezien, maakte het een geweldige indruk als je zo'n prachtig kostuum mocht
aantrekken en op deskundige manier werd gegrimeerd. Fantastisch!
Overigens vond en vind ik dat de HH Kruisheren in het algemeen bepaald niet karig waren in hun inspanningen om ons naast het reguliere onderwijs cultuur bij te brengen en/of vermaak te bezorgen en doorgaans deden ze dat
(terecht) ook wel omdat ze het zelf leuk vonden. Denk bijvoorbeeld ook aan het nachtenlang onderspuiten van de cour in vorstperiodes, zodat er overdag kon worden geschaatst.
Hier laat ik het maar even bij.
Het zijn niet meer dan een paar losse herinneringen en geen doorwrocht artikel in de stijl van Kees, maar alle beetjes kunnen helpen.
 | 10 kleine negertjes met v.l.n.r.:
Ben Schoorlemmer, Frans Broekman, A. Vink, Piet Stienen, René Bongers, Ad Arts, Ph. Salman, Th. van der Jagt, Leon Crebolder. |